Amersfoort

Op maandagavond 15 april heeft de gemeente Amersfoort een debat over het invoeren van de koopzondagen georganiseerd. In principe was de avond bedoeld voor alle belanghebbenden, maar afgezien van een enkele verdwaalde burger waren er alleen maar winkeliers.

Waarom heeft de gemeente geen vakbonden uitgenodigd? Waar waren de werknemers? Zijn zij ook geen belanghebbenden in dit debat? In antwoorden op vragen van de SP heeft het college al eerder aangegeven zich niet verantwoordelijk te voelen voor werknemers die gedwongen moeten werken op zondag, en dat bleek dan ook wel tijdens dit debat. Het huidige college heeft alleen maar oog voor werkgevers, en dan met name de grote winkelketens.

Al snel werd duidelijk dat het college vooruitloopt op een toekomstige wetswijziging van de Winkeltijdenwet die nog in de Eerste Kamer besproken moet worden. Het college wil per 1 juli de zondagsopening verruimen, de datum waarop de nieuwe wetswijziging ook in werking treedt als deze zonder kleerscheuren door de Eerste Kamer komt. Als dat niet het geval is, dan is al het werk van het college voor niets geweest. Want het is ondenkbaar dat hun voorstel ingevoerd kan worden onder de huidige Winkeltijdenwet.

Het college wil de zondagsopening volledig overlaten aan de winkeliers. Het hierbij gebruikte argument is vooral vrijheid van de winkelier. Maar de vrijheid van de een is de onvrijheid van een ander. Winkeliers zijn helemaal niet vrij om op zondag hun zaak gesloten te laten. Als de buurman ook open gaat moeten zij wel mee doen, want anders krijgen ze te maken met omzetverlies als gevolg van de verschuiving van aankoopgedrag naar de zondag. Is dat vrijheid?

Volgens sommigen is dit juist een extra argument om de zondagsopening te verruimen. Want als omringende plaatsen hun zondagsopening uitbreiden, dan moeten wij in Amersfoort wel volgen, zo beredeneert men. En zo komen we toch weer in de welbekende 'race to the bottom' terecht. Steeds meer gemeenten breiden de zondagsopening uit, met als gevolg dat winkeliers en werknemers steeds vaker langer moeten werken.

Dat is geen concurrentie op gebied van openingstijden, dat is een concurrentie op gebied van arbeidsvoorwaarden! En dat terwijl de vakbonden ooit nog hard hebben moeten vechten voor vervroegde sluitingstijden van de winkels, zoals een meneer in het publiek nog wijselijk opmerkte over de winkel van zijn grootvader.

Waar het college en de voorstanders ook aan voorbij lijken te gaan is dat er nog nooit met harde cijfers is aangetoond dat extra koopzondagen goed zijn voor de economie en de werkgelegenheid. Door diverse deelnemers aan het debat werd Amsterdam als lichtend voorbeeld genoemd. Toch vreemd, want de Monitor Koopzondag Amsterdam toont juist aan dat er helemaal geen invloed op de werkgelegenheid zichtbaar was in Amsterdam. Wel een verschuiving van inkomsten van kleine winkeliers naar grote winkelketens, dat dan weer wel.

Al met al had het debat dan ook een voorspelbare uitkomst. Alhoewel er diverse tegenstanders waren overheerste de mening van de grote winkelketens en ondernemers-verenigingen. En hiermee heeft het college gekregen wat ze wil, en kan ze nu heel hard roepen dat ze voldoende gedaan heeft om de belanghebbenden te raadplegen. Terwijl overduidelijk is dat het college vooral luistert naar de grote winkelketens.

De SP vindt dit debat dan ook helemaal niet voldoende, en zal dan ook een onderzoek onder de winkeliers in Amersfoort gaan uitvoeren om er achter te komen wat de Amersfoortse winkelier nu echt wil. Ook roepen wij werknemers op om zich bij ons te melden als zij gedwongen worden om te werken op zondag.

Want dat naar de kleine winkelier en de werknemers niet geluisterd wordt, terwijl het om een Winkeltijdenwet gaat die juist bedoeld was om hen te beschermen, dat is natuurlijk ondenkbaar!