Amersfoort

In tien jaar tijd is 750 hectare (1200 voetbalvelden) aan volkstuinen in de binnensteden van Nederland verdwenen. Dat schreef het VNG magazine begin februari. De landelijke organisatie voor hobbytuinders, het AVVN, raadt gemeenten en volkstuinverenigingen aan de resterende volkstuincomplexen om te vormen tot tuinparken, toegankelijk voor iedereen.

Een meerderheid van de Tweede Kamer heeft bij de begroting van Wonen, Wijken en Integratie (minister Vogelaar) afgedwongen dat er budget vrijkomt voor de uitbreiding van de bestaande volkstuinen of de aanleg van nieuwe volkstuinen.

Het geld is nadrukkelijk niet bedoeld voor vervangingsprojecten. Amersfoort krijgt net als de andere grote steden (G27) 100.000 euro per jaar.

In de Nota Ruimte van de regering staat dat gemeenten volkstuinen moeten ontzien bij stedelijke herstructurering en dat ze extra aandacht en bescherming verdienen vanwege hun grote waarde. Terwijl aan de andere kant een groot deel van wat nodig is aan locaties voor woningen en bedrijventerreinen via inbreiding in de besstaande stad moet plaatsvinden.

De SP raadsleden Frits Schoenmaker, Bets Beltman en Anya Wiersma hebben van B&W antwoord op hun vragen omtrent de volkstuinen in Amersfoort gekregen.

Vraag 1: Hoeveel hectare volkstuinen is er in Amersfoort in de afgelopen 19 jaar verdwenen?

Antwoord 1: In 19 jaar tijd is het oppervlak volkstuinen in Amersfoort met
11 ha. Afgenomen. Het oppervlak volkstuin is van 29 ha gedaald tot 19 ha in 2000. In 2003 is het oppervlak volkstuin weer met 2 ha toegenomen en met het verdwijnen van het volkstuincomplex in de Wieken Vinkenhoef was er 18 ha over in 2006.

Oppervlak volkstuin in Gemeente Amersfoort
Jaar Hectares
1989 29
1993 27
1996 25
2000 19
2003 21
2006 18
Bron: CBS, 23-3-2008

Vraag 2: Amersfoort krijgt 100.000 euro per jaar. Wanneer zal de eerste zending binnenkomen?

Antwoord 2: Er is door het Ministerie van VROM een stimuleringsfonds opgericht met 4 miljoen euro voor Volkstuinen in Steden.
De G31 gemeenten krijgen hieruit 100.000 euro voor de aanleg van nieuwe volkstuinparken en/of uitbreiding van bestaande volkstuinen.
Begin 2008 is er een afspraak geweest met vertegenwoordigers van VROM, WWI, AVVN en er is afgesproken dat de AVVN in overleg met het Ministerie van VROM de Stimuleringsregeling verder gaat uitwerken en inhoud zal geven. Het is ons niet bekend wanneer de eerste gelden verwacht mogen worden.

Vraag 3: Wanneer kan de gemeenteraad een nota verwachten waarin de uitbreiding van bestaande volkstuinen en/of de aanleg van nieuwe volkstuinen wordt voorgesteld?

Antwoord 3: Gezien de nieuw ontstane situatie waarbij vanuit de rijksoverheid gelden beschikbaar worden gesteld aan de gemeente voor de volkstuinen, denken wij dat het ook wenselijk is om een visie op volkstuinen te ontwikkelen. Uitbreiding van het oppervlak volkstuinen is geen doel op zich. Een eerste inventarisatie bij de volkstuinen leverde geen beeld op van wachtlijsten. Het gaat veel meer om kwalitatieve aspecten zoals de betekenis ervan voor natuur en de ontwikkeling van sociale cohesie in de stad. Wij zullen SOB opdracht geven om een nota te schrijven.

Vraag 4: Onderschrijft het college het ecologische en sociale belang van de volkstuinen en hoe groot zijn die volgens het college?

Antwoord 4: Volkstuinen en ecologie gaan heel goed samen. Het heeft echter wel alles te maken met de manier waarop er wordt getuinierd. Sinds een aantal jaren bestaat er in Nederland een keurmerk natuurlijk tuinieren van de AVVN. Om dit keurmerk te krijgen moet je als volkstuinvereniging een tweejarig traject met de AVVN aangaan. Als je “slaagt” dan mag je het keurmerk dragen. Voor het krijgen van het keurmerk mogen er geen chemische bestrijdingsmiddelen worden gebruikt en daarnaast moet er binnen het tuinencomplex ook ruimte zijn voor natuur. Dit kan dan in de vorm van takkenrillen, bloemperken met inheemse planten, bosschages, poelen etc. etc. Het volkstuinencomplex in Dorrestein is met dit keurmerk bezig geweest. Vanwege de hoge kosten die het halen van het keurmerk met zich meebrengt zijn ze er niet mee verder gegaan.
Volkstuinen vormen een breed maatschappelijk kapitaal in de stad. De tuinen kunnen een sociale functie hebben binnen het tuinencomplex, maar ook voor de omgeving. De Amersfoortse volkstuinvereniging hebben een gemêleerd ledenbestand, jonge gezinnen, ouderen, allochtonen en autochtonen. Voor de rest van de stad kunnen volkstuinen een functie hebben als ze openbaar toegankelijk zijn. In de huidige volkstuincomplexen in Amersfoort is openbare toegankelijkheid nog niet van toepassing.

Vraag 5: Wat vindt het college van het voorstel van het AVVN om volkstuincomplexen om te vormen tot tuinparken?

Antwoord 5: Wij staan open voor deze suggestie. De visie zal duidelijk moeten maken of en waar dit mogelijk en wenselijk is. Openbare toegankelijkheid van de terreinen en kwaliteit zijn voor ons van belang.

Vraag 6: Staan er in Amersfoort volkstuinencomplexen op de nominatie te verdwijnen?

Antwoord 6: Enkele complexen liggen wel in gebieden waar de komende jaren plannen voor worden gemaakt, bijvoorbeeld het Soesterkwartier en de Hogeweg. Er staan, op dit moment, geen volkstuincomplexen op de nominatie te verdwijnen.

Vraag 7: Wat vindt het college van de passage in de Nota Ruimte dat volkstuinen moeten worden ontzien en aan de andere kant inbreiding van de stad nodig is voor de bouw van onder andere woningen?

Antwoord 7: Dit is de bekende spanning die we altijd in het stedelijk gebied zien. Wij vinden volkstuinen belangrijk vanwege de sociale en ecologische functie die zij hebben. Dit vergt keer op keer een verantwoorde afweging.